هیاتی از مقام‌های طالبان برای شرکت در یک کنفرانس بین‌المللی برای افغانستان به تاشکند سفر کرده است. همزمان، نیز توماس وست و رینا امیری نمایندگان ویژه آمریکا برای افغانستان برای شرکت در این کنفرانس عازم تاشکند شده‌اند.
در بیانیه‌ای که وزارت خارجه ازبکستان چند روز پیش در مورد این کنفرانس دو روزه در تاشکند منتشر کرد، هدف آن را کار روی ایجاد مجموعه‌ای از اقدامات و پیشنهاداتی در زمینه تعامل بهتر جهان با افغانستان تحت کنترل طالبان در عرصه‌های مختلف خواند.
نظر به بیانیه‌ای این وزارت، حدود ۲۰ کشور و سازمان در این نشست شرکت دارند، اما اسامی کشورها و سازمان‌های شرکت‌کننده درج نشده است.
در بیانیه وزارت خارجه آمریکا در خصوص این نشست که امروز منتشر شد، آمده است که در جریان این کنفرانس، هیات آمریکایی «بر حمایت بی‌دریغ» از مردم افغانستان تاکید می‌کند و از طالبان خواهد خواست که «به تعهدات خود در قبال مردم افغانستان و جامعه بین‌المللی عمل کند.»
در بیانیه آمده که جامعه جهانی متعهد به یک افغانستان با ثبات، صلح‌آمیز و فراگیر است که به حقوق بشر و آزادی‌های اساسی همه افغان‌ها – از جمله زنان و اقوام و مذاهب – احترام بگذارد و از تهدیدات تروریستی از خاک این کشور جلوگیری شود.
در بیانیه آمده است که برایان نلسون، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی نیز به آقای وست خواهد پیوست تا با هیات طالبان برای رسیدگی به چالش‌های اقتصادی که مردم افغانستان با آن مواجه‌اند، گفتگو کند.
امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه، هدایت الله بدری، سرپرست وزرات مالیه و انس حقانی، برادر سراجالدین حقانی، وزیر داخله و شماری از مقام‌های وزارت‌های دیگر در هیات طالبان حضور دارند.
ضیا احمد، معاون سخنگوی وزارت خارجه طالبان گفته است که هیات طالبان امروز با ولادیمیر نوروف، وزیر خارجه ازبکستان دیدار کرده استhttps://twitter.com/i/status/1551518814206148611.
آقای متقی به خبرنگاران گفت که در این کنفرانس در مورد مسائل اقتصادی و ترانزیتی صحبت می‌شود و اینکه چطور این کشور به نقطه اتصال آسیای جنوبی و مرکزی نقش خود را ادا کند.
او گفت که با ازبکستان روابط «حسنه داریم و از این کنفرانس توقع داریم که بر اقتصاد افغانستان تاثیر مثبت داشته باشد»، و افزود که کشورهای همسایه و منطقه از فرصت سرمایه گذاری در افغانستان استفاده کنند.
شب گذشته نیز عبدالعزیز کاملوف، نماینده ویژه رئیس جمهور در سیاست خارجی ازبکستان شام گذشته میزبان ضیافت شام برای هیات طالبان بود. به گفته آقای احمد، هیات طالبان به ویژه بر روی پروژه خط آهن ترمذ-مزارشریف-کابل-پیشاور با مقام‌های ازبکستان گفتگو کردند.
همزمان، صبغت احمدی، سخنگوی جبهه مقاومت به رهبری احمد مسعود در پیامی به بی‌بی‌سی گفت این جبهه از هرگونه تلاش برای پیدا کردن راه حل سیاسی انجام شود استقبال می‌کند اما از هیچ نشستی که برای «مشروعیت بخشیدن» به طالبان و «عادی نشان دادن» این گروه برگزار شود «قطعا استقبال نمی‌کنیم».
فوزیه کوفی، عضو پیشین تیم مذاکرات صلح افغانستان در دوحه نیز در توییتی نوشته است که دعوت از طالبان برای کنفرانس در ازبکستان کمکی به مردم افغانستان نمی‌کند. وی افزوده است که «کشورها برای مصون نگه داشتن خود از شبه‌نظامیان تندرو جهانی، به طالبان رشوه می‌دهند. جلب رضایت کوتاه مدت یک نیروی نظامی بیشتر به رشد افراط گرایی در منطقه کمک خواهد کرد
.»
در هفته‌های اخیر گزارش‌های متعددی از پرتاب راکت از افغانستان به ازبکستان منتشر شده است. مقام‌های ازبکستان ابتدا شماری از این گزارش‌ها را تایید نکرد، اما چند مورد در هفته‌های اخیر را تایید کرده است. گروه دولت اسلامی (داعش) مسئولیت آن را برعهده گرفت.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان پیشتر در همین خصوص گفته بود که نیروهای طالبان عاملان حملات راکتی بر مناطق مرزی ازبکستان و تاجیکستان را در قندوز «کشته‌اند».
در همین حال وزارت دفاع ازبکستان گفته است که اکنون مناطق مرزی این کشور با افغانستان به طور کامل در کنترل ارتش ازبکستان است و «وضعیت در این مناطق باثبات است.»
ازبکستان نگران نفوذ گروه‌های تندرو از جانب افغانستان به این کشور است که تهدید مستقیم به امنیت ملی خود تلقی می‌کند.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان در ۱۵ اوت سال گذشته، شماری از مقام‌های بلندپایه این کشور از جمله وزیر خارجه ازبکستان به کابل سفر کرده و با مقام‌های طالبان دیدار کرده‌اند
.
ازبکستان و تاجیکستان، دو همسایه شمالی افغانستان، نگران نفوذ بنیادگرایان از افغانستان هستند اما دو سیاست متفاوت نسبت به طالبان در پیش گرفته‌اند.
در اولین ماه‌های ورود به کابل، طالبان علاقمندی جدی به پروژه‌های خط آهن و انتقال انرژی از ازبکستان نشان دادند. توسعه تجارت، سوخت، تسهیلات ترانزیتی برای تجار افغانستان، همکاری در بخش بهداشتی، خط انتقال برق ۵۰۰ کیلو ولت سرخان – پل‌خمری، راه‌آهن مزار شریف- کابل – پیشاور از جمله این پروژه‌هاست.
در حال حاضر، بندرحیرتان در مرز ازبکستان از طریق راه آهن تا مزارشریف وصل شده است.
اما، تاجیکستان به شماری از افراد مخالف طالبان پناه داده است و امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان همواره بر ایجاد دولتی فراگیر در افغانستان، با مشارکت اقوام تاکید کرده است.
سایت همایون - HOMAYUN.ORG 